Een Ervaringsdeskundige heeft het vermogen ontwikkeld om:
1. De eigen ervaringen met ontwrichting en het te boven komen ervan (herstel) in wederkerigheid in te zetten om anderen te ondersteunen bij het vinden of maken van ruimte voor hun persoonlijk herstelproces;
2. De eigen ervaringen van stigmatisering en empowerment in te zetten om maatschappelijke kansen te creëren en herstelondersteunende zorg te bevorderen (Boertien & Van Bakel, 2012). Ervaringsdeskundigen werken vanuit een breed perspectief en een open houding. Zij motiveren anderen om de regie te pakken en kansen te grijpen. Op die manier bieden zij hoop en perspectief. Juist omdat ze dat vanuit hun eigen ervaringsdeskundigheid doen, heeft dat vaak een grote waarde voor anderen (Van Bergen e.a., 2015).
Eigen Ervaring: Aan de basis staan ervaringen met ontwrichting en herstel. Iedereen die dit heeft meegemaakt heeft een eigen verhaal. Dat verhaal wordt gaandeweg in het gesprek met de ander gemaakt, doordat mensen in eigen woorden gaan beschrijven wat er is gebeurd met hen. Wat je dan vaak ziet is dat het hulpverleningsperspectief wordt ‘ingewisseld’ door het eigen verhaal.
In het eigen verhaal geven mensen betekenis aan hun problemen en de manieren die zij hebben ontwikkeld om hiermee om te gaan. Om het herstel vorm te geven, benutten mensen hun ervaringskennis (ook wel ‘doorleefde kennis’ genoemd) die ze op grond van ervaringen hebben en die ze gedurende hun herstelproces verder verdiepen en ontwikkelen. Dit is geen geïsoleerd proces, maar ontstaat in relatie met belangrijke anderen door uitwisseling van ervaringen en ervaringsverhalen.
Collectieve Ervaring: Al die verhalen bij elkaar vormen uiteindelijk collectieve ervaringskennis: kennis over hoe het is om te leven met een ontwrichtende situatie en de gevolgen daarvan.
Ervaringsdeskundigheid: Is iemand in staat om die collectieve ervaringskennis over te dragen aan anderen, dan spreken we van ervaringsdeskundigheid. Ervaringsdeskundigheid kan ingezet worden in diverse rollen. Elke rol vereist andere vaardigheden.
Stichting HARTwerkt 